کتاب *نقش برجسته های نو یافته ساسانی* اثر میرزا محمد حسنی ( فارغ التحصیل تاریخ باستان از دانشگاه سوربن پاریس) پژوهشی تاریخی در ۲۰۷ صفحه است که در سال ۱۳۹۳ توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است . نویسنده در این کتاب هفده نقش برجسته بزرگ و کوچک دوره ساسانی که در فاصله زمانی ۲۰۰۴- ۱۹۵۰ میلادی کشف شده را مورد بحث و بررسی قرار داده و نظریات مختلف پژوهشگران درباره این آثار را مورد تحلیل قرار داده است . نویسنده در پایان هر مبحث با ارائه جدولی به شیوه مرسوم در کارهای لویی واندنبرگ پژوهشگر بلژیکی چکیده و خلاصه نظریات مطرح شده درباره هر نقش برجسته را همراه با تصاویر و طراحی های از آن ارائه کرده است. حسنی علاوه بر نقش برجسته ها از مسکوکات این دوره نیز برای شناسایی هویت پادشاهان بر نقوش ساسانی بهره برده و تصاویر را همراه با مطالب مرتبط درج کرده است. این کتاب به عنوان یکی از برترین کتابهای تاریخی تحسین مخاطبان را بر انگیخته است . چرا که علاوه بر بررسی جزئیات نقش بر جسته ها و تطبیق آن با منابع تاریخی به تفصیل و تشریح آنها نیز پرداخته است بیشترین تعداد نقوش برجسته بازمانده از ساسانی در ایالت پارس ایجاد شده . پراکندگی نقوش برجسته صخره ای گستره وسیعی از ایران شامل ایالت های فارس ،کرمانشاه ،آذربایجان را شامل می شود اما دامنه نفوذ سبک هنری رایج ساسانیان به خارج از مرزهای کنونی ایران و قلمرو انیرانی (سرزمین غیر ایرانی ) نیز کشیده شده و کشف سه نقش در ترکیه ؛ یمن و افغانستان نشانه آشکاری از این نفوذ هنری و تاریخی است. از آنجایی که مطالعات صورت گرفته درباره نقوش برجسته بیش تر حاصل کار پژوهشگران عمدتا غربی است با توجه به اهمیت آثار این پژوهشگران در شناخت بهتر نقوش ساسانی برخی از این آثار به فارسی ترجمه شده اما تاکنون اثری کامل و جامع به فارسی که به معرفی تمامی نقوش برجسته بپردازد منتشر نشده است. شاید دلیل این امر کشف اتفاقی برخی از این نقوش در سالهای مختلف است . چنانکه در این کتاب سعی شده هفده نقش برجسته ای که در بازه زمانی ۵۴ ساله کشف و معرفی و مورد بررسی قرار گیرد.
پژواک هیرکانی